De belangrijkste les op school

1 september blijft traumatisch. Ik ging niet graag naar school. Creatieve geesten horen niet op een streng jezuïetencollege. Regels geven structuur, maar overdreven tucht werkt averechts.

Sprak ik de leraar tegen? Dan mocht ik het telkens opnieuw gaan uitleggen aan mijnheer prefect. Na de vijfde keer waren zijn straffen op. We sloten een compromis: ik mocht zelf het aantal pagina’s strafwerk kiezen. Eén keer lachten we allebei toen ik voorstelde: ‘een halve’.

Zo leerde ik rebelleren in stilte.

In de rij ging ik niet óp de stip, maar tussen twee stippen staan. Sindsdien stap ik op zebrapaden alleen over de niet-geschilderde stroken.

Op straf in de hoek maakte ik in mijn hoofd figuurtjes van de barsten in de muur. Eén stak zijn lange tong uit. Elke hoekstraf breidde ik mijn personages en verhalen uit.

Vloog ik de klas uit? Dan wisselde ik in de gang de jassen aan de kapstok van plaats, volgens de kleuren van de regenboog.

Veel strafwerk pende ik regel per regel in een andere kleur van mijn vierkleurenbalpen. Of ik gaf enkel de klinkers een kleurtje, en sommige net níet, om de perfectionistische leraar te pesten.

Tijdens strafstudies scherpte ik mijn pen. Eerst het verplichte opstel voor mijn leraar, daarna fantasieverhaaltjes over rode mieren in zijn boekentas, jeukpoeder op zijn sjaal en rookbommen in de lerarenkamer.

Zo leerde ik mezelf wat ik niet mocht leren: creativiteit als verzet. Om te rebelleren tegen het perfide systeem van onrecht en machtsmisbruik. Veel lessen ben ik vergeten, maar deze levensles koester ik voor altijd.

Vandaag werk ik vooral voor musea en culturele organisaties. Kunst en erfgoed doen mensen nadenken over de systemen vandaag. In mijn werk voel ik nog steeds de stille daad van verzet.